ALIMENTY
Alimenty i wynikający z nich „obowiązek alimentacyjny” to konieczność dostarczenia środków utrzymania określonym osobom
i w określonych sytuacjach.
Są to dwa główne rodzaje zobowiązań:
- rodziców wobec dzieci
- współmałżonków wobec siebie nawzajem (także byłych).
Ponadto obowiązek alimentacyjny może dotyczyć dzieci w stosunku do rodziców oraz wzajemny rodzeństwa.
ALIMENTY NA DZIECI
W sytuacji rozwodu lub separacji dzieci pozostają z reguły przy jednym z małżonków, który je utrzymuje i sprawuje obowiązek pieczy bezpośredniej, z kolei na drugim ciąży obowiązek partycypowania w kosztach poprzez świadczenie alimentacyjne.
Sąd obligatoryjnie orzeka, w jakiej wysokości każdy z nich jest obowiązane do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dzieci
– czyli o alimentach.
Dziecko ma prawo do uzyskania alimentów od rodziców jeżeli nie jest zdolne do samodzielnego utrzymania się.
Jeżeli dziecko zaczyna uzyskiwać dochody dzięki którym jest się w stanie samodzielnie utrzymać obowiązek alimentacyjny
wobec niego wygasa.
WYSOKOŚĆ ALIMENTÓW
Wysokość alimentów – od czego zależy?
Wysokość zasądzonych alimentów zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości rozwodzącego się małżonka nie sprawującego stałej opieki nad dzieckiem.
Usprawiedliwione potrzeby dziecka zależeć będą od konkretnej sytuacji faktycznej i będą wzrastać wraz ze wzrostem poziomu życia rodziców dziecka. Czynniki te w odniesieniu do możliwości zarobkowych zobowiązanego do łożenia alimentów rodzica
będą miały wpływ na ostateczną wysokość alimentów.
Co oznacza termin „usprawiedliwione potrzeby dziecka”?
Usprawiedliwione potrzeby dziecka to:
- wyżywienie,
- mieszkanie i zapewnienie odpowiednich bieżących warunków mieszkaniowych z funkcjonującymi mediami,
- odzież,
- lekarstwa,
- środki higieny osobistej,
- środki przeznaczone na kształcenie ogólne lub zawodowe, dopasowane w zależności od zdolności, umiejętności i rozwoju dziecka, włączając w to zajęcia pozalekcyjne, podręczniki, wyprawki szkolne, dojazdy do szkoły,
- środki przeznaczone na zaspokojenie potrzeb kulturalnych np. wyjścia do teatru, muzeum czy kina,
- środki przeznaczone na rozrywkę i wypoczynek.
Co oznacza termin „możliwości zarobkowe rodziców”?
Na decyzję o możliwości uzyskania alimentów przez dziecko wpływają możliwości zarobkowe rodziców czyli faktycznie uzyskiwane wynagrodzenie oraz możliwości potencjalne rodziców do otrzymywania dochodów z innych źródeł.
Na możliwości zarobkowe rodziców składa się:
- wynagrodzenie otrzymywane z tytułu pracy zarobkowej,
- dodatki i premie otrzymywane z tytułu wynagrodzenia,
- emerytura,
- renta,
- odsetki z akcji,
- akcje zgromadzone na funduszach oszczędnościowych,
- inne dochody np. uzyskane z tytułu wynajmu lokalu usługowego czy mieszkania, dochody uzyskiwane z lokat, funduszy, udziałów w spółkach itd.
POZEW ALIMENTACYJNY
Pozew alimentacyjny należy złożyć w sądzie rejonowym.
Powód może wnieść pozew alimentacyjny do sądu rejonowego:
- w którego obszarze, okręgu osoba pozwana ma miejsce zamieszkania,
- według miejsca zamieszkania osoby uprawnionej do alimentów
Pozew alimentacyjny wskazuje powoda i pozwanego.
Powód to osoba, która wnosi o zasądzenie alimentów. Jeśli matka lub ojciec dochodzi alimentów w imieniu małoletniego,
w pozwie należy wskazać, iż powodem jest dziecko.
Natomiast matka lub ojciec to przedstawiciele ustawowi, którzy reprezentują i działają w imieniu małoletniego.
Co powinno znaleźć się w pozwie o zasądzenie alimentów?
Pozew o alimenty powinien zawierać główne informacje dotyczące osoby powoda oraz pozwanego.
1. Niezbędne jest zatem podanie takich danych jak:
- imię i nazwisko powoda,
- adres zamieszkania powoda,
- adres korespondencyjny powoda,
- dane osobowe oraz adres zamieszkania i adres korespondencyjny opiekuna prawnego – w przypadku, kiedy – to on składa pozew w imieniu małoletniego lub osoby z – ograniczoną zdolnością prawną,
- imię i nazwisko pozwanego,
- adres zamieszkania pozwanego,
- adres korespondencyjny pozwanego.
2. Dokładnie określona kwota alimentów o jaką wnioskuje powód, należy także wskazać, datę, dokładny dzień,
od którego zasądzone alimenty będą płacone.
3. Uzasadnienie roszczeń względem pozwanego.
4. Do pozwu powinny być dołączone dokumenty w formie załączników potwierdzające opisaną w pozwie sytuację materialną powoda
i dokumentujące jego potrzeby, które powinny zaspokoić żądane alimenty.
Załączniki do pozwu o alimenty
Do pozwu o alimenty należy dołączyć:
- odpis aktu urodzenia dziecka,
- odpis aktu małżeństwa, ewentualnie odpis wyroku rozwodowego, separacyjnego, czy poprzedniego wyroku w sprawie o alimenty między stronami,
- zaświadczenia o wysokości zarobków albo zaświadczenie o tym, że jest się osobą bezrobotną, decyzje o przyznanych zasiłkach
i świadczeniach z opieki społecznej (należy wskazać również dochody drugiej strony), - zaświadczenia wskazujące na wysokość kosztów ponoszonych na dziecko, np. szkoła, wyżywienie, kultura i rozrywka, inne koszty związane z potrzebami dziecka wynikającymi z jego wieku, uzdolnień, zainteresowań,
- zaświadczenia od lekarza specjalisty, np. stwierdzające alergię, wskazanie uczęszczania na basen, etc.,
- zaświadczenia o zajęciach dodatkowych dziecka i związanych z nimi kosztami, np. uczęszczanie dziecka na korepetycje, nauka języków obcych, uczęszczanie na zajęcia sportowe, itp.,
- rachunki, opłaty na poczet utrzymania domu/mieszkania, w którym dziecko mieszka, np. czynsz, energia, gaz, woda, etc.,
faktury i rachunki za rzeczy zakupione dla dziecka, np. ubrania, książki, leki, itp., - inne dokumenty, jeśli mają znaczenia dla sprawy.
Ważne!
pozew oraz wszystkie załączniki składa się w dwóch egzemplarzach: jeden dla sądu, drugi dla strony pozwanej;
załączane dokumenty powinny być przedstawiane w oryginale lub poświadczone za zgodność z oryginałem przez radcę prawnego;
złożenie pozwu o alimenty jest zwolnione z kosztów sądowych.
Czy wysokość wcześniej przyznanych alimentów na dziecko może ulec zmianie?
tak, można domagać się podwyższenia alimentów na dziecko, jeśli materialne i niematerialne potrzeby rosną wraz z jego rozwojem
i nauką.
sąd rozpatrując sprawę o zmianę wysokości alimentów bierze pod uwagę zarówno uzasadnione koszty utrzymania uprawnionego jak
i zdolności majątkowe zobowiązanego i na tej podstawie podejmuje decyzję o wysokości alimentów na przyszły okres.
Czy dziecko pełnoletnie ma prawo do otrzymywania alimentów?
Pełnoletnie dziecko ma prawo do otrzymywania alimentów od rodziców, jeśli nie może samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb. Wówczas dorosłe dziecko ma prawo do wystąpienia z pozwem o podwyższenie alimentów, jeśli jego potrzeby wzrastają z wiekiem.
Najczęściej pozew alimentacyjny składają dzieci pełnoletnie, które studiują lub z powodu niepełnosprawności nie są w stanie podjąć pracy zarobkowej.